Năm học 2020 - 2021 là năm học rất đặc biệt mà Ngành Giáo dục Lào Cai đã triển khai, thực hiện với rất nhiều sự kiện lớn của đất nước, của tỉnh Lào Cai như: Tổ chức thành công đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp, nhiệm kỳ 2021-2026; phòng, chống đại dịch COVID-19 và đảm bảo an sinh xã hội; kỷ niệm 30 năm Ngày tái lập tỉnh Lào Cai; …). Bên cạnh đó, ngành giáo dục cũng nỗ lực vượt qua những khó khăn, thách thức, đặc biệt là thiếu hụt nguồn nhân lực (giáo viên các môn Tiếng Anh, Tin học, Âm nhạc); gần 25% giáo viên chưa đạt chuẩn về trình độ đào tạo theo Luật Giáo dục 2019; cơ sở vật chất của một số trường học xuống cấp, còn trường học chưa được kiên cố hoá; số phòng học bộ môn, ngoại ngữ, tin học đạt chuẩn mới chỉ đạt khoảng 25%; tỷ lệ huy động, duy trì học sinh của một số cơ sở giáo dục chưa cao/chưa ổn định; năng lực đổi mới của một số cán bộ quản lý, hoạt động xã hội hoá giáo dục tại một số cơ sở giáo dục còn hạn chế,… Tuy nhiên, vượt qua những khó khăn, thách thức, nhất là trong điều kiện dịch COVID-19 diễn biến phức tạp, ngành Giáo dục Lào Cai không ngừng nỗ lực phấn đấu, đạt được những kết quả toàn diện năm học 2020 - 2021.
Trước hết, công tác tham mưu, chỉ đạo, quản lý của Ngành được thực hiện đồng bộ, sâu sát, cụ thể hơn; đặc biệt là những cơ chế, chính sách, chương trình, kế hoạch, đề án, dự án giai đoạn 2020 - 2025 và sự đầu tư theo hướng chuẩn hoá, kiên cố hoá, hiện đại hoá về cơ sở vật chất trường, lớp học. Mạng lưới trường, lớp tiếp tục được rà soát, quy hoạch lại theo hướng đáp ứng tốt hơn nhu cầu học tập của nhân dân và thực hiện đảm bảo mục tiêu nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực cho tỉnh nhà. So với cùng kỳ, năm học 2020 - 2021 đã tăng 40 nhóm/lớp mầm non, 50 lớp THCS, 16 lớp THPT, 12 lớp GDTX và giảm 71 nhóm/ lớp tiểu học trong điều kiện tăng 781 trẻ mầm non, tăng 5.380 học sinh phổ thông (1.043 tiểu học, 2.710 THCS, 1.034 THPT, 593 GDTX). Việc sáp nhập các trường cũng được thực hiện tích cực, luỹ kế đến hết năm học 2020 - 2021, toàn tỉnh đã thực hiện sáp nhật 145 trường (giảm 76 trường) và 232 điểm trường lẻ (xoá 92 điểm trường), đưa 19.380 học sinh từ điểm trường lẻ về điểm trường chính (giảm được 1.151 lớp và khoảng 1.800 nhà giáo); tăng thêm 14 trường học đạt chuẩn Quốc gia (luỹ kế đạt 390 trường học đạt chuẩn Quốc gia, đạt 64,7%).
Chất lượng giáo dục toàn diện tiếp tục có những bước phát triển vững chắc, dần được khẳng định, rõ nét ở cả vùng thấp và vùng cao. Toàn tỉnh có 99,8% học sinh tiểu học hoàn thành về phát triển phẩm chất, năng lực, 78% học sinh tốt nghiệp THCS tiếp tục học lên THPT, 99,26% học sinh được công nhận tốt nghiệp THPT (với 03 học sinh trong Top 100 học sinh có điểm cao nhất toàn quốc; 333 điểm 10; xếp thứ 24/63 tỉnh, thành). Công tác giáo dục dân tộc có nhiều chuyển biến tích cực, hoạt động nội trú/bán trú đã đi vào nền nếp và trở thành nòng cốt của giáo dục vùng cao. Công tác phổ cập giáo dục - xoá mù chữ được duy trì, nâng cao chất lượng. Có thể kể đến sự chuyển biến tích cực về chất lượng giáo dục mũi nhọn với 347 học sinh THCS, 730 học sinh THPT đạt giải trong kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh; 106 học sinh trung học đạt giải trong Cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp tỉnh; 48 học sinh THPT đạt giải trong Kỳ thi học sinh giỏi cấp Quốc gia; 02 dự án đạt giải cao trong Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp Quốc gia, trong đó có 01 dự án được Hội Khoa học tâm lý Hoa Kỳ trao giải ba và Hội Thống kê Hoa Kỳ tặng Bằng khen tại Cuộc thi Khoa học Kỹ thuật Quốc tế; 01 dự án đạt Huy chương Vàng tại Cuộc thi phát minh và sáng chế công nghệ Quốc tế tổ chức tại Ba Lan; 02 dự án đạt Huy chương Đồng tại Cuộc thi Khoa học kỹ thuật Quốc tế tại Ba Lan.
Việc tăng cường kỷ luật, đạo đức công vụ, thực hiện dân chủ và tổ chức các cuộc vận động, phong trào thi đua, Hội thi, Cuộc thi của Ngành được thực hiện linh hoạt, sáng tạo gắn với đẩy mạnh học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Từ thực tế phong trào giáo dục, đã xuất hiện nhiều tấm gương, mô hình điển hình tiên tiến trong công việc, sinh hoạt, cuộc sống. Trong năm học, đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên các cấp học mầm non, phổ thông luôn nỗ lực, phấn đấu, rèn luyện ý thức, trách nhiệm trong công tác; cụ thể có 195 giáo viên đạt danh hiệu “Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh” cấp THPT; 97,61% cán bộ quản lý, giáo viên được đánh giá, xếp loại ở mức “Hoàn thành kế hoạch bồi dưỡng thường xuyên”; 99,77% nhà giáo được đánh giá, xếp loại chất lượng viên chức từ mức “Hoàn thành nhiệm vụ” trở lên; 3.358 sáng kiến được công nhận cấp cơ sở.
Hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý, giảng dạy của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên được quan tâm đẩy mạnh, đặc biệt là trong giai đoạn phòng chống dịch COVID-19; 100% cơ sở giáo dục có kết nối mạng Internet và tiếp nhận kịp thời các chỉ đạo từ cơ quan quản lý giáo dục qua phần mềm quản lý văn bản điều hành, 100% cơ sở giáo dục phổ thông có triển khai hồ sơ điện tử; 43,2% học sinh tiểu học, 78% học sinh THCS, 100% học sinh THPT được học Tin học. Công tác hội nhập, hợp tác quốc tế được chú trọng thực hiện; có 89% học sinh lớp 3, 4, 5 và 100% học sinh trung học được học tiếng Anh, trong đó 68,09% học sinh trung học đã được học tiếng Anh hệ 10 năm; rất nhiều giờ học kết nối với các cơ sở giáo dục có uy tín trong khu vực (Singapore, Australia,…) đã được một số trường tiểu học trên địa bàn thành phố Lào Cai thực hiện; nhiều giáo viên tích cực tham gia và đạt giải cao trong hoạt động giáo viên sáng tạo toàn cầu; 505 học sinh cấp tiểu học, THCS đã được nhận huy chương tại các Cuộc thi Khoa học, Toán, Tiếng Anh cấp Quốc tế và Khu vực.
Để tiếp tục duy trì, phát triển sự nghiệp giáo dục đã đạt được trong giai đoạn 2016-2021, kịp thời khắc phục các khó khăn, hạn chế thời gian qua, toàn thể cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên Ngành Giáo dục cần tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ và giải pháp sau đây:
Thứ nhất, làm tốt hơn nữa công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng, rèn luyện đạo đức nghề nghiệp, nâng cao nhận thức, trách nhiệm và bản lĩnh chính trị của các tập thể, cá nhân trong các cơ sở giáo dục để triển khai thực hiện nhiệm vụ giáo dục.
Thứ hai, tiếp tục rà soát quy hoạch mạng lưới trường lớp để đáp ứng tốt nhất nhu cầu học tập của Nhân dân, đặc biệt là vùng cao, vùng đặc biệt khó khăn; tăng cường cơ sở vật chất trường, lớp học và trang thiết bị dạy học theo hướng chuẩn hoá, kiên cố hoá, hiện đại hoá.
Thứ ba, nâng cao năng lực tham mưu, chỉ đạo, điều hành của đội ngũ cán bộ quản lý giáo dục các cấp học; thực hiện đảm bảo lộ trình đào tạo nâng chuẩn trình độ cho đội ngũ nhà giáo theo quy định của Luật Giáo dục 2019; thường xuyên bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn, nghiệp vụ cho đội ngũ giáo viên các cấp để thực hiện hiệu quả Chương trình giáo dục phổ thông cũ và mới.
Thứ tư, triển khai có chất lượng việc đổi mới chương trình giáo dục mầm non, phổ thông; tổ chức thực hiện đảm bảo chương trình lớp 1, lớp 2, lớp 6 và chuẩn bị các điều kiện thực hiện thành công chương trình các lớp còn lại của giáo dục phổ thông; tiếp tục nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; phát triển chất lượng giáo dục vùng cao; củng cố, duy trì và nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục tại 152 xã/phường/thị trấn; thực hiện bảo đảm, thực chất công tác xoá mù chữ và chống tái mù chữ sau khi biết chữ; phát triển vững chắc các hoạt động giáo dục mũi nhọn; phân luồng, hướng nghiệp hiệu quả cho học sinh trung học.
Thứ năm, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý, giảng dạy và các hoạt động khác; từng bước thực hiện chuyển đổi số tại các cơ sở giáo dục; tăng cường các hoạt động hợp tác, hội nhập quốc tế về giáo dục - đào tạo; mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng dạy, học Tin học, Ngoại ngữ.
Thứ sáu, đẩy mạnh các hoạt động xã hội hoá giáo dục; sử dụng, quản lý hiệu quả các nguồn lực phục vụ hoạt động giáo dục - đào tạo. Thực hiện đảm bảo công tác sơ kết, tổng kết và thông tin, báo cáo theo quy định.
Năm học 2021-2022, ngành giáo dục Lào Cai tiếp tục thực hiện nhiều giải pháp đồng bộ để bảo đảm hoạt động dạy và học phù hợp với tình hình dịch COVID-19 diễn biến phức tạp. Đồng thời phát huy tinh thần đoàn kết, nỗ lực, đồng sức, đồng lòng để phấn đấu hoàn thành các mục tiêu, nhiệm vụ năm học, góp phần thiết thực đưa giáo dục Lào Cai phát triển vững chắc trong thời gian tiếp theo.