Đặc biệt, từ khi Nghị quyết số 18 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về phát triển thị xã Sa Pa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 không chỉ đặt ra lộ trình rõ ràng, mà còn tạo thêm cơ chế đặc thù, ưu tiên nguồn lực để Sa Pa phát triển. Phấn đấu xây dựng thương hiệu và hình ảnh Khu du lịch Quốc gia Sa Pa đạt tiêu chuẩn “Thành phố du lịch sạch ASEAN”, tầm nhìn đến năm 2050 đạt tiêu chí đô thị loại I, là đô thị thông minh có hệ thống cơ sở hạ tầng đầy đủ, hiện đại. Để làm được những điều lớn lao trên, chính quyền địa phương xác định công tác quy hoạch phải đi trước một bước. Quy hoạch và quản lý quy hoạch tốt sẽ tạo cơ sở pháp lý để quản lý xây dựng theo quy hoạch chung, hấp dẫn đầu tư phát triển du lịch, đô thị và thực hiện các bước đầu tư tiếp theo, góp phần quan trọng để thị xã Sa Pa phát triển đúng hướng. Do vậy, địa phương đã đặc biệt quan tâm chỉ đạo sát sao từ khâu lập quy hoạch, quản lý quy hoạch, công bố quy hoạch; trên cơ sở quy hoạch chung, tiến hành lập các quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết, định hình rõ nét bộ mặt đô thị trong tương lai với các vùng chức năng rõ ràng.

Đến nay, thị xã Sa Pa đã phối hợp với Sở Giao thông vận tải và Xây dựng hoàn thiện quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch Quốc gia Sa Pa đến năm 2040 với phạm vi bao gồm toàn bộ địa giới hành chính hiện có của thị xã. Đồ án quy hoạch chung đã được UBND tỉnh phê duyệt và trình Thủ tướng, các bộ, ngành liên quan cho ý kiến, phê duyệt. Thị xã Sa Pa cũng đã được tỉnh phê duyệt 3 đồ án quy hoạch chung gồm: Quy hoạch chung đô thị Thanh Phú đến năm 2030; quy hoạch chung xây dựng đô thị du lịch Sa Pa; quy hoạch chung xây dựng dọc tuyến nối cao tốc Nội Bài – Lào Cai đến đô thị du lịch Sa Pa. Được phê duyệt 1 quy hoạch phân khu Sâu Chua và 40 quy hoạch chi tiết. Thị xã đang chỉ đạo triển khai xây dựng đồ án 4 quy hoạch phân khu du lịch khác theo định hướng quy hoạch chung gồm: Tả Phìn, Ngũ Chỉ Sơn, Tả Van và Thanh Bình. 4 phân khu du lịch cùng với 1 đô thị du lịch Sa Pa và kết nối sang Bát Xát, thị xã Sa Pa đã định hình hướng phát triển rõ nét với khu du lịch nghỉ dưỡng, vui chơi giải trí, sự kiện, tham quan, dịch vụ, lưu trú; khu du lịch cộng đồng, du lịch sinh thái nông nghiệp; khu du lịch nghỉ dưỡng, điều dưỡng và chăm sóc sức khỏe… Đặc biệt, phân khu du lịch Thanh Bình sẽ kỳ vọng trở thành đầu mối đón tiếp khách du lịch từ phía Nam, kết nối với sân bay và đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, cung cấp các sản phẩm du lịch nghỉ dưỡng và du lịch cộng đồng.

Hiện, tỷ lệ quy hoạch chi tiết phủ kín đã đạt hơn 30%. Theo định hướng phát triển, mở rộng không gian đô thị được phân chia làm 12 phân vùng kiểm soát phát triển chính, có những tính chất chức năng tương đối đồng nhất. Cùng với hệ thống giao thông kết nối như tuyến đường tránh Quốc lộ 4D đi Lai Châu, đường nối cao tốc Nội Bài – Lào Cai với Sa Pa và hệ thống đường giao thông nội thị được đầu tư xây dựng hoàn thiện đã tạo cho thị xã Sa Pa những cơ hội phát triển mới. Thị xã cũng đã chỉ đạo xây dựng dự án tuyến đường nối từ khu vực Sâu Chua (phường Sa Pả) đi các xã cuối thị xã nối với huyện Bảo Thắng tạo thế giao thông liên hoàn, tăng tính kết nối cho các điểm du lịch trong tỉnh với các tỉnh bạn và cả nước.

UBND thị xã chỉ đạo nâng cao chất lượng công tác quy hoạch và quản lý quy hoạch; các dự án kêu gọi nhà đầu tư cần tăng cường lựa chọn tư vấn nước ngoài có chất lượng cao; xây dựng và ban hành Quy chế quản lý và giám sát thực hiện quy hoạch Khu du lịch quốc gia Sa Pa; công bố, triển khai các quy hoạch và dự án đầu tư trong Khu du lịch quốc gia Sa Pa trên cơ sở rà soát, điều chỉnh các dự án đầu tư đã và đang đăng ký tại Khu du lịch quốc gia Sa Pa... Những năm qua, thị xã cũng đã triển khai thực hiện một số dự án trọng điểm xây dựng trung tâm hành chính mới; tổ hợp dịch vụ cao cấp khu trung tâm; công viên văn hóa Mường Hoa; khu đô thị mới Đông Bắc Sa Pa. Để thực hiện hiệu quả các dự án phát triển đô thị gắn với phát triển du lịch, thời gian qua, thị xã Sa Pa đã đặc biệt chú trọng kêu gọi các nhà đầu tư, nhà đầu tư chiến lược lớn như tập đoàn Bitexco, Sungroup, T&T... đến thực hiện các dự án lớn tạo cho bộ mặt đô thị của thĩ xã Sa Pa có nhiều khởi sắc.

Thị xã Sa Pa - địa danh lịch sử lâu đời với gần 120 năm xây dựng và phát triển, từ Sa Pả tức “bãi cát” nơi người dân tộc trước đây thường họp chợ được gọi chệch đi thành Sa Pa – một đô thị du lịch mang tầm Quốc tế hôm nay đã trải qua nhiều lần quy hoạch lớn. Năm 1922 người Pháp quy hoạch xây dựng thành đô thị mùa hè miền Bắc với quy mô đô thị khoảng 350 ha; đến năm 1993 Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn đã tiến hành lập Quy hoạch đô thị Sa Pa với quy mô đô thị mở rộng đạt 2.800 ha với dân số khoảng 12.000 người. Trước mục tiêu xây dựng Sa Pa trở thành đô thị du lịch cấp quốc tế, quốc gia và những điều kiện phát triển mới, năm 2012 đô thị Sa Pa được lập Quy hoạch đô thị trên góc độ là đô thị đặc thù tập trung phát triển trọng điểm là du lịch với quy mô đô thị khoảng 4.640 ha và 69.000 người. Đến năm 2016 Sa Pa tiếp tục được lập quy hoạch với định hướng cho các vùng cụ thể. Theo chiều dài lịch sử, nhu cầu thực tiễn phát triển và tầm nhìn không gian đô thị Sa Pa được từng bước điều chỉnh thích ứng với điều kiện mới trên nguyên tắc cân bằng kinh tế - văn hóa xã hội – môi trường. Đặc biệt, lần lập quy hoạch gần đây thực sự tạo ra khác biệt lớn so với những lần quy hoạch trước là mối quan hệ có tính “Tương hỗ” giữa đô thị và nông thôn, gắn kết trung tâm Sa Pa với các vùng phụ cận, chia sẻ các chức năng tạo nên sự cân bằng và phát triển toàn diện.

Vương  Trinh Quốc, Chủ tịch UBND thị xã Sa Pa